ตัวอย่างขยะอิเล็กทรอนิกส์ และ 4 วิธีกำจัดที่ถูกต้อง
ยิ่งเทคโนโลยีเข้ามามีบทบาทสำคัญในชีวิตประจำวันของเรามากขึ้นเท่าไร ก็ยิ่งมีอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ใหม่ ๆ เกิดขึ้นเป็นจำนวนมากเท่านั้น แต่ครั้นอุปกรณ์เหล่านี้เสื่อมสภาพหรือใช้งานไม่ได้อีกต่อไป ก็จะกลายเป็น “ขยะอิเล็กทรอนิกส์” หรือ “E-Waste” ที่ก่อให้เกิดปัญหาสิ่งแวดล้อมอย่างร้ายแรง
ในบทความนี้จะพาทุกคนไปรู้จักขยะอิเล็กทรอนิกส์ให้มากขึ้น พร้อมบอกวิธีกำจัดขยะประเภทนี้ให้ถูกต้อง หากไม่แน่ใจว่าคุณทิ้งขยะถูกวิธีอยู่หรือเปล่า ไปดูกันเลย !
ขยะอิเล็กทรอนิกส์คืออะไร ?
ขยะอิเล็กทรอนิกส์ หรือ E-Waste (Electronic Waste) หรือที่เรียกกันว่า WEEE (Waste from Electrical and Electronic Equipment) หมายถึง อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ที่เสื่อมสภาพ ชำรุด เสียหาย หรือไม่ใช้งานแล้ว ซึ่งซากอุปกรณ์ขยะอิเล็กทรอนิกส์เหล่านี้จะถูกทิ้งเป็นขยะ หรือส่งต่อไปยังร้านรับซื้อของเก่าที่จะได้นำไปคัดแยกชิ้นส่วน และนำไปกำจัดต่อไป
ตัวอย่างขยะอิเล็กทรอนิกส์
- ขยะอิเล็กทรอนิกส์จากครัวเรือน (Household E-Waste) : ขยะที่เกิดขึ้นจากการใช้งานในชีวิตประจำวันที่ตกรุ่น ล้าสมัย หรือชำรุดเสียหายจนไม่สามารถนำกลับมาใช้งานได้อีก เช่น โทรทัศน์ ตู้เย็น เครื่องซักผ้า เครื่องปรับอากาศ คอมพิวเตอร์ เครื่องพิมพ์ โทรศัพท์มือถือ
- ขยะอิเล็กทรอนิกส์จากภาคอุตสาหกรรม (Industrial E-Waste) : ขยะที่เกิดขึ้นจากกระบวนการผลิตภายในโรงงาน โดยมีองค์ประกอบของสารเคมี และเศษซากเหลือทิ้งจากกระบวนการผลิต เช่น อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ที่ใช้ในกระบวนการผลิต เครื่องจักร อุปกรณ์ควบคุม
- ขยะอิเล็กทรอนิกส์จากต่างประเทศ (Import Waste) : ขยะที่ได้รับการนำเข้ามาจากต่างประเทศ ตามพระราชบัญญัติวัตถุอันตราย พ.ศ. 2535 เช่น สมาร์ตโฟน คอมพิวเตอร์ และอุปกรณ์ต่าง ๆ
ขยะอิเล็กทรอนิกส์แต่ละประเภท จำเป็นต้องใช้วิธีการกำจัดที่เหมาะสม เพื่อป้องกันอันตรายต่อสุขภาพและสิ่งแวดล้อม
ทำไมขยะอิเล็กทรอนิกส์จึงอันตราย ?
รู้หรือไม่ ขยะอิเล็กทรอนิกส์แทบทุกชิ้นมีส่วนประกอบของสารอันตรายที่อาจส่งผลกระทบต่อสุขภาพ และมีสารเคมีอื่น ๆ ที่ส่งผลเสียต่อสิ่งแวดล้อมในหลายด้าน ดังนี้
มีสารปนเปื้อน
ขยะอิเล็กทรอนิกส์หลายชนิด มีสารพิษปนเปื้อนอยู่ภายใน เช่น สารตะกั่วที่ทำลายระบบประสาท สารปรอทที่เป็นอันตรายต่อระบบประสาทส่วนกลาง สมอง และไขสันหลัง และแคดเมียมที่มีพิษเฉียบพลัน ทำให้ปอดอักเสบรุนแรง หากสารเหล่านี้ถูกปล่อยออกมาสู่สิ่งแวดล้อม จะส่งผลเสียต่อสุขภาพของมนุษย์ และเป็นอันตรายต่อสัตว์และพืชได้
ทำให้ดินและน้ำปนเปื้อน
การกำจัดขยะอิเล็กทรอนิกส์โดยทิ้งลงหลุมและฝังกลบ เป็นวิธีกำจัดที่ผิด และอันตรายอย่างมาก เพราะเป็นการทิ้งโดยไม่ผ่านกระบวนการจัดการที่ถูกต้อง ทำให้สารพิษที่อยู่ในขยะละลายลงสู่ดินและน้ำ เข้าไปปนเปื้อนแหล่งน้ำดื่ม และส่งผลเสียต่อระบบนิเวศ รวมถึงยังเป็นการปล่อยก๊าซเรือนกระจก ซึ่งเป็นสาเหตุหนึ่งของภาวะโลกร้อนอีกด้วย
ทรัพยากรสูญเปล่า
ขยะอิเล็กทรอนิกส์ เป็นการสูญเสียทรัพยากรธรรมชาติอย่างหนึ่ง เช่น ทองคำ เงิน โลหะมีค่า หรือพลาสติก ซึ่งล้วนเป็นทรัพยากรที่มีจำกัด หากมีการนำขยะอิเล็กทรอนิกส์ไปรีไซเคิล จะช่วยลดการใช้ทรัพยากรธรรมชาติ และลดมลพิษจากกระบวนการผลิตได้
4 วิธีกำจัดขยะอิเล็กทรอนิกส์ที่ถูกต้อง
ในปัจจุบัน ปริมาณขยะอิเล็กทรอนิกส์เพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง และในอุปกรณ์หนึ่งชิ้นก็มีส่วนประกอบของสารอันตรายหลายอย่าง เช่น โลหะหนัก หรือสารเคมี ดังนั้น เมื่อไม่ใช้งานแล้ว ขยะอิเล็กทรอนิกส์ก็ควรจะมีวิธีกำจัดที่ถูกต้อง โดยมีคำแนะนำดังนี้
- การบริจาค : องค์กรการกุศลหลายแห่ง มีเปิดรับบริจาคอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ที่ยังใช้งานได้ เพื่อนำไปซ่อมแซม ก่อนแจกจ่ายให้ผู้ด้อยโอกาส หรือนำไปรีไซเคิลอย่างถูกวิธี เช่น โครงการของทาง กทม. มูลนิธิกระจกเงา มูลนิธิสวนแก้ว มูลนิธิบ้านนกขมิ้น
- ขายให้บริษัทรับซื้อขยะอิเล็กทรอนิกส์ : ปัจจุบันมีบริษัทรับซื้อขยะอิเล็กทรอนิกส์หลายแห่ง ซึ่งจะนำอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ไปแยกชิ้นส่วน และนำกลับมาใช้ใหม่อย่างถูกวิธี เป็นการช่วยลดปริมาณขยะ และสร้างรายได้
- ส่งให้โรงงานรับรีไซเคิล : โรงงานรับรีไซเคิลมีเทคโนโลยีและเครื่องมือที่เหมาะสม สำหรับการแยกชิ้นส่วน รีไซเคิล และกำจัดขยะอิเล็กทรอนิกส์อย่างถูกวิธี โดยไม่ก่อให้เกิดอันตรายต่อสิ่งแวดล้อม
- ทิ้งที่จุดรับขยะอิเล็กทรอนิกส์ : หน่วยงานภาครัฐและเอกชนหลายแห่ง มีการจัดตั้งจุดรับขยะอิเล็กทรอนิกส์ เพื่ออำนวยความสะดวกให้ประชาชนนำขยะอิเล็กทรอนิกส์ที่จัดเป็นขยะอันตรายไปทิ้ง โดยมีเจ้าหน้าที่คอยคัดแยกและส่งต่อไปยังโรงงานรับรีไซเคิลหรือโรงงานกำจัดอย่างถูกต้อง
จะเห็นได้ว่า เราไม่ควรทิ้งขยะอิเล็กทรอนิกส์รวมกับขยะทั่วไป เพราะจะส่งผลต่อสุขภาพและสิ่งแวดล้อมได้ ดังนั้น การกำจัดขยะอิเล็กทรอนิกส์อย่างถูกวิธีจึงเป็นความรับผิดชอบของทุกคน เริ่มต้นได้แล้ววันนี้ ด้วยการกำจัดขยะอิเล็กทรอนิกส์ที่คุณไม่ใช้ หรือส่งต่อให้โรงงานรับรีไซเคิล แต่หากยังไม่รู้ว่าจะส่งไปที่ไหนดี ส่งเข้ามาที่ HRT Recycling บริษัทรับซื้อขยะอิเล็กทรอนิกส์ ที่พร้อมดูแลการรีไซเคิลขยะอิเล็กทรอนิกส์ ช่วยลดมลพิษ และรักษาสิ่งแวดล้อมเพื่ออนาคตที่ยั่งยืนของโลกเรา
แหล่งอ้างอิง
- ชี้พิกัด ที่ทิ้ง/บริจาค คอมเก่า มือถือเก่า ขยะอิเล็กทรอนิกส์ E-Waste ทิ้งที่ไหนปลอดภัย ไม่เกิดมลพิษ. สืบค้นเมื่อวันที่ 18 มิถุนายน 2567 จาก https://droidsans.com/how-to-recycle-e-waste/
- E-waste : ขยะอิเล็กทรอนิกส์ คืออะไร เทคโนโลยีเปลี่ยน สร้างปริมาณขยะพิษ. สืบค้นเมื่อวันที่ 18 มิถุนายน 2567 จาก https://www.thairath.co.th/futureperfect/articles/2724981
- อันตรายจากขยะอิเล็กทรอนิกส์. สืบค้นเมื่อวันที่ 18 มิถุนายน 2567 จาก https://www.prd.go.th/th/content/category/detail/id/42/iid/24501
English